РАСОДЕР КАЛИСТ

Живот и дело

Книжевник од кругот на Серскиот книжевен центар, соработник на митрополитот Јаков Серски.

Книжевник од кругот на Серскиот книжевен центар, соработник на митрополитот Јаков Серски . Во 1354 година, во серскиот соборен храм „Св. Теодор“, митрополитот Јаков побарал од него да препише и богато да илуминира ракописно Четвороевангелие, текстолошки приспособено според новите литургиски реформи. Затоа и на крајот од ракописот, преку запис, книжевникот ја одбележал неговата намена за се...

Книжевник од кругот на Серскиот книжевен центар, соработник на митрополитот Јаков Серски . Во 1354 година, во серскиот соборен храм „Св. Теодор“, митрополитот Јаков побарал од него да препише и богато да илуминира ракописно Четвороевангелие, текстолошки приспособено според новите литургиски реформи. Затоа и на крајот од ракописот, преку запис, книжевникот ја одбележал неговата намена за серскиот митрополит, кому и му насликал портрет во стоечки став како му принесува книга на Исус Христос. Преку пишувањето на Четвороевангелието и преку содржината на записот тој се претставил како вешт калиграф, илуминатор, но и како стилско-уметнички надграден книжевник, кој меѓу првите во пишувањето го применил мистичниот експресионистички израз на стилот „плетение словес“. Новиот книжевен стислки израз бил поттикнат од митскиот експресионизам на исихастите и претставувал современа акомодација на стилските принципи од античката реторичка проза, како и на старозаветната хебрејска книжевност. Ракописот не останал во трезорот на соборниот серски храм „Св. Теодор“, туку бил однесен во светогорскиот манастир „Св. Павле“. Кога во 1837 година Роберт Карсон го посетил светогорскиот манастир, го зел ракописот и го однел во Англија. Сега се чува во Лондон, во Британскиот музеј, под инв. бр. 39626. Постојат претпоставки дека овој книжевник бил и истоимениот пишувач на византискогрчкиот ракопис Псалтирен стихирар од 1367 година, кој потекнува од манастирот „Св. Јоан Крстител“ кај Сер и се чува во Атинската национална библиотека – сигн. Cod. Ath. 2607. (И.В.)