Енциклопедија на македонската книжевност

Живот и дело

Конститутивното и креативното начело на Ката Мисиркова-Руменова е нејзиното лично искуство кое отвора разновидни теми, од т.н. „егејска тема“ до современите, актуелни дилеми.

раскажувачка, романсиерка, поетеса и драмска писателка. Конститутивното и креативното начело на Ката Мисиркова-Руменова е нејзиното лично искуство кое отвора разновидни теми, од т.н. „егејска тема“ до современите, актуелни дилеми. Реализацијата на тие теми се остварува во разновидни жанрови, а подеднакво се наменети како за возрасните така и за децата.

Работела како библиотекарка во Градската библиотека „Браќа Миладиновци“. Била член на ДПМ од 1966 г...

Работела како библиотекарка во Градската библиотека „Браќа Миладиновци“. Била член на ДПМ од 1966 година. Била внука на Крсте Петков Мисирков.

Ката Мисиркова-Руменова е авторка која ја развива т.н. „егејска тема“, поврзана со судбината и трагедиите на луѓето од егејскиот дел на Македонија, со нивните талкања и преселби, испишувајќи ја, низ времињата, настаните и личностите, историјата за прогонството на еден народ откорнат од родното огниште. Разновидниот творечки опус на авторката може да се толкува и како авторски коментар на минатото и на трагичните настани кои лично ги доживеала (прогонот, катастрофалниот земјотрес во Скопје, опишан во романот за деца Го љубам својот град) или за личности кои се дел од колективната меморија на македонскиот народ, а некои и лично ги познавала (романот за деца Детството на Мисирков, драмата Мирка Гинова, повеста Ликот на Карастоилов). Дел од творештвото е посветен на нејзината животна сторија, како: Ѕидови од пајажина, Стапалки по жолтите лисја, Султана, Мајка Костуричанка Големите атови. Оттука, документарноста ќе биде едно од доминантните својства на овој опус. Во прилог на ваквото тврдење е и нејзината изјава дека таа не ги измислува ликовите, па може да се заклучи дека нивните прототипови се сретнуваат во реалноста. Романсиерското творештво на Ката Мисиркова-Руменова во најголемиот дел е документаристичка проза што ја следи судбината на луѓето од Егејска Македонија со нагласен автобиографски елемент. Романот Љубовница, пак, е метафорична приказна каде интимната драма на една жена се поврзува со Македонија. Судбината ја носи жената меѓу туѓинци, а таа се труди да си ги зачува животот и достоинството и покрај тоа што станува љубовница на многу луѓе. Според писателката, тоа што му се случува на главниот женски лик ѝ се случува и на Македонија: кокетирајќи со сите, на крајот таа губи. При тоа, еротските сцени упатуваат на можноста романот да се чита и како тематизација на политичка порнографија. Детството, пак, е меморирано во циклусот романи за деца: Милосија, Патилата на Милосија и Вознесот на Милосија, кои го следат развојот на девојчето Милосија од времето непосредно пред започнувањето на Втората светска војна, па речиси до современоста, во услови на целосна политичка, социјална и национална обесправеност на македонскиот народ во Егејска Македонија. Покрај ликот на девојчето, опишан е и ликот на нејзиниот дедо Трпче. Детското љубопитство и подготвеност за акција се предмет на романот за деца Авантурите на Ѓурѓица, а во Бубреже, низ перипетиите на една љубовна приказна, се проговорува за искушенијата на децата во современи услови, како дрогата, самоубиството и грижата на совест, како и можноста спасот од опасностите на современото живеење да се види во спортот. Всушност, романот може да се категоризира во оние малку романи кај нас што се однесуваат на одраснувањето.

Во расказите доминираат личните чувства и размисли на авторката. Потрагата по вистинска љубов е тема на збирката раскази Јас, жена. Но, таа потрага по сродна душа е само повод да се проговори за осаменоста, зависта и злобата, за запоставување на децата поради забрзаното темпо на современоста, трката по профит која го деградира човекот и слични теми произлезени од промените со кои се соочува светот. Оттука, за прозата на Мисиркова-Руменова може да се издвои една константа: таа е посветена на сето она што го забележува во општественото живеење, и во минатото и во актуелната сегашност, а за кое смета дека треба да се зборува.

Во поезијата, и онаа за возрасни и онаа за деца, повторно го препознаваме оној женски глас кој сега, низ доживувањата на лирскиот субјект, ангажирано говори за искушенијата низ кои поминува.

Во целиот свој опус, Ката Мисиркова-Руменува говори од позиција на жена. Романот Жешка земја е еден од првите романи напишан од жена. (Л. Г. Ј.)

Повеќе

Автор

КАТА МИСИРКОВА-РУМЕНОВА
14.IX 1930, с. Постол, Ениџе Вардар, Егејска Македонија - 22.XI 2012, Скопје
современа книжевност
автор

Опус

Го љубам својот град. 1967. Скопје: Наша книга (роман за деца); Детството на Мисирков. 1965. Скопје: Народна задруга (роман за деца); Скршени вејки. 1965 (драма); Песна за огновите. 1966. Скопје: Македонска книга (раскази); Жешка земја. 1968. Скопје: Македонска книга (роман); Добрите момчиња од земјата вардарска. 1969 (1972). Скопје: Наша книга (роман); Корнење. 1972. Скопје: Наша книга (роман); Вида и објектот. 1975. Скопје: Наша книга (роман); Кресненското востание. 1976 (драма); Илинденски раскази. 1978. Скопје: Детска радост (раскази за деца); Ликот на Карастоилов. 1978 (повест); Ноќ во осаменоста. 1979. Скопје: Наша книга (поезија); Јужен ветар. 1979 (драма); Неосудени. 1980 (драма); Жежок пат. 1981. Скопје: Наша книга (роман); Милосија. 1982. Скопје: Детска радост (роман за деца); Довик. 1983. Битола: БИД „Мисирков“ (роман); Мирка Гинова. 1985 (драма); Султана. 1987. Скопје: Наша книга (роман); Жеголец во срцето. 1987. Скопје: Македонска книга (роман); Скалила. 1987. Скопје: Детска радост (роман за деца); Неоджилени. 1988. Скопје: Мисла (раскази); Сонот на будната птица. 1988. Скопје: Детска радост (роман за деца); Мајка которичанка. 1988. Скопје: Македонска книга (раскази); Патилата на Милосија. 1989. Скопје: Детска радост (роман за деца); Во смрт од љубов. 1990. Скопје: Македонска книга (роман); Скаменета солза. 1990. Скопје: Наша книга (поезија); Топлата прегратка на Гоцевата мајка. 1990. Битола: Мисирков (раскази за деца); Ѕидовите од Пела. 1991. Скопје: Детска радост (роман за деца); Катарни години. 1992. Скопје: Мисла (роман); Вознесот на Милосија. 1992. Скопје: Детска радост (роман за деца); Ѕидови од пајажина. 1993. Скопје: Мисла (роман); Водоскоци. 1994. Скопје: Детска радост (роман за деца); Писмата до Соња. 1994. Скопје: Мисиркова-Руменова К. (раскази за деца); Стапалки по жолти лисја. 1995. Скопје: Студентски збор (роман); Плач пред ѕидот. 1996. Скопје: Оригинал (поезија); Големите атови. 1997. Скопје: Студентски збор (роман); Авантурите на малата Ѓурѓа. 1997. Скопје: Ѓурѓа (роман за деца); Белегзија и Воскрес на душата. 1998. Скопје: Григор Прличев (поема, поезија); Зунка. 1998 (драма); Ќе ме убие капката Стефи. 1998. Скопје: Сигмапрес (поезија); Виорот на болката. 1999. Скопје: Ми-Ан (поезија); Пред лицето – Ченто. 2000 (поезија); Пранги. 2000. Скопје: Мисла (роман); Бубреже. 2001. Скопје: Детска радост (роман за деца); Бакнеж што опијанува. 2001. Прилеп: Арлекин-ГФ (роман); Длабокиот рез. 2002. Скопје: М-графика (роман); Личен роман за личната земја. 2002. Скопје: Македонска книга (роман); Гулабите летаат кон југот. 2004. Скопје: Нова наша книга (роман); Искри на вечноста. 2005. Скопје: Ѓурѓа (поезија).

Пишувала телевизиски (Крепост, Одлука, Средба, Вознес на душата), радио (над шеесет) и монодрами (Мајка Которичанка, Малина Поп Иванова, Гоце Делчев, Султана).

Библиографија

Денкова, Јованка. 2001. „Водич низ лавиринтите на животот: Кон романот Бубреже, Ката Мисиркова-Руменова“. Скопје: Детска радост.

https://eprints.ugd.edu.mk/1482/1/bubreze_Literaturen%20zbor.pdf

Миневски, Блаже. 2016. „Фреска за народот што низ војни и егзодуси го брани својот идентитет“ во: Мисиркова-Руменова, Ката. Милосија. Скопје: Магор, стр. 173-176.

Митрополит Брегалнички Агатангел. 2006. Предговор во: Мисиркова-Руменова, Ката: Човекот, душата, виделината. Дел II., Скопје: Нова наша книга, стр. 5-9.

Николова, Катерина 2006. Поговор во: Мисиркова-Руменова, Ката. Човекот, душата, виделината. Дел II. Скопје: Нова наша книга, стр. 279-281.

Поповски, Анте. 1999. „Величествен споменик на детството и на младоста“ во: Мисиркова-Руменова, Ката. Милосија. Скопје: Детска радост, стр. 167-172.

Христова-Јоциќ, Светлана. 2008. Предговор во: Романи за деца. Том I. Битола: Микена.

Живот и дело

Опус

Библиографија

Контакт

Поважни линкови

КАТА МИСИРКОВА-РУМЕНОВА

Живот и дело

Опус

Библиографија

Контакт

Поважни линкови