Енциклопедија на македонската книжевност

Живот и дело

„Жена со ретка остроумност и необичен дар за памтење“: една од најистакнатите македонски интерпретаторки на народни песни.

Една од најистакнатите македонски интерпретаторки на народни песни. Позната е по големиот фонд песни што ги знаела, но и по нејзините импровизаторски вештини.

Таа му била главен информатор на Стефан Верковиќ, кој од неа запишал голем број песни, од нив досега се утврдени 275. Верковиќ ги забележал песните од Дафина едновремено, без поголемо временско растојание од едно до друго кажување. Познато е дека откако му испеала 200 песни, таа го повикувала уште неколку пати. Местото на пеење е строго ограничено на серскиот крај.

Уште од најрани години покажала афинитети кон пеењето. Еве што запишал Верковиќ за квалитетите на Дафина: „Помеѓу многуте пејачки на кои при собирањето сум наишол, најпозната е Дафина од Серез, жена со ретка остроумност и необичен дар за памтење... Таа ми прикажуваше како уште од млади години чувствувала во себе голема склоност и љубов кон песните и пеењето, така што каде и да чула во својата околина за некаква жена или маж кој знаеле многу песни, таа... дотогаш не мирувала додека сите песни не ѝ ги искажеле кои ги знаеле, а што се однесува на памтењето, вели дека ѝ било доста само еднаш песната да ја слушне и веднаш ќе ја запамтела“ (Верковиќ, 1985: 84).

Восхитен од вештината и убавината на испеаните песни, Верковиќ ја нарекол Дафина наследничка на Хомер и „жена со ретка остроумност и необичен дар за памтење“ (Верковиќ, 1985: 84). Нејзините песни се со различни теми и мотиви, богати со метафори, епитети, богат фонд на лични имиња и топоними итн. Поетиката на нејзината мисла создала посебен свет, во кој на магијата на љубовниот занес и невиноста умеела вешто да им додаде и трагична нотка, но и да опее нечие јунаштво, ум и умешност. Дафина лесно пеела, а уште полесно импровизирала. Честопати таа вадела или додавала нови стихови и развивала свои варијанти (забележлив е неправилниот размер на песните – уште еден показател за нејзините импровизаторски способности). Кај неа силно се чувствува уметничката страст за создавање и пресоздавање. Таа е првата македонска жена која на пошироката јавност ѝ станала позната по интерпретациите на народните песни. (С. К.)

Библиографија

Ковилоски, Славчо. 2018. Македонското женско творештво во XIX век. Скопје: Институт за македонска литература; Тодоровски, Гане. 2008. Книжевната преродба, панорама на македонската поезија во XIX век. Избор, предговор, редакција и белешки акад. Гане Тодоровски. Битола: НИД Микена; Пенушлиски, Кирил. 1985. „Стефан И. Верковиќ“. Стефан И. Верковиќ, Македонски народни песни.Книга прва, женски песни. Скопје: Македонска книга, стр. 7-74.

Живот и дело

Опус

Библиографија

Контакт

Поважни линкови

ДАФИНА ОД ПРОСЕНИК

Живот и дело

Опус

Библиографија

Контакт

Поважни линкови