Енциклопедија на македонската книжевност

Живот и дело

Книжевник современик на кралевите Волкашин (1365 – 1371) и Марко (1371 – 1395) во скрипториумите од нивната владетелска област во Македонија, чиј духовен живот се поврзува со Пелагониската епархија. Се претпоставува дека тој престојувал и во некој од скопските скрипториуми, односно во Марковиот манастир. Почетоците на книжевната дејност му се поврзуваат со периодот од владеењето на кралот Волкашин, кога неговиот учител книжевникот Владимир Граматик му отстапил да пишува дел од еден ракопис. Во запис тој бара благослов од охридскиот архиепископ, зашто првпат почнал да препишува книга. Ракописот содржи стара текстуална редакција на Пролог со Слова и Житија од Минејниот панегирик, дополнети со два Кондакари. Првиот дел на ракописот до л. 250б го пишувал главниот книжевник, а помладиот монах Равул ги пишувал двата Кондакари од септември до август (л. 251а – 276б и л. 276б – 282б) – од кои вториот ги застапувал непоместените кондаци и икоси во првиот. Во Кондакарот се застапиле и преписите на кондакот и икосот за св. Ахил Лариски (Пелагониски), како и на истите песнопеења за св. Сава и св. Симеон. Подоцнежните записи упатуваат дека провениенцијата на ракописот тесно е поврзана со Скопската епархија и област. Се чува во Москва, во Државниот историски музеј – Хлудов бр. 189. Друг негов зачуван ракопис е Четвороевангелие, кое се чува во Париската национална библиотека под инв. бр. 25. Во месецословот е застапен и споменот за св. Кирил Филозоф. Тој учествувал и во пишувањето на првите 80-тина листови на Празничен минеј, заедно со книжевниците Стефан и Торно. Во истиот ракопис се откри препис од нова химнографска творба на св. Климент Охридски , Канон за Петнаесетте Тивериополски свештеномаченици. Ракописот не е зачуван, зашто изгорел при бомбардирањето на Белград во 1941 година (Белград, НБ – Стара збирка бр. 913). Сѐ уште не е доволно истражено дали овој книжевник може да се идентификува и со монахот Равул кој препишал Зборник со дела од светите Отци. Не е прецизирано и дали е точно неговото датирање од XV/XVI век, а се чува во Виенската народна библиотека, под инв. бр. 31. (И.В.)

Повеќе

Автор

МОНАХ РАВУЛ
XIV век - XIV век
средновековна книжевност
автор

Опус

Преписи:

Пролог со Слова и Житија од Минејниот панегирик, дополнети со два Кондакари (заедно со Владимир Граматик). Меѓу 1365 и 1371 година. Москва: Државен историски музеј, Хлудов бр. 189; Четвороевангелие. XIVвек. Парис: Париска национална библиотека, инв. бр. 25; Празничен минеј (еден од препишувачите ). XIV век. Белград: Народна библиотека (Стара збирка), бр. 913.

Претпоставка за препис:

Зборник со дела од светите Отци. Виена: Виенска народна библиотека, инв. бр. 31.

Библиографија

Велев, Илија. 1996. Македонскиот книжевен XIV век. Скопје: Веда, стр. 71-73; Велев, Илија. 1997. Кирилометодиевската традиција и континуитет. Скопје: ИМЛ, стр. 111-117; Велев, Илија. 1997. „Монахот Равул – современик на кралот Марко и книжевен деец во неговата држава“ во Кралот Марко во историјата и во традицијата. Прилеп: Институт за старословенска култура, стр. 363-369; Велев, Илија. 2002. „Химнографските состави за светите Петнаесет Тивериополски свештеномаченици. Уште една новооткриена химнографска творба на св. Климент Охридски“. Археографски прилози, кн. 24, стр. 111-141; Николова, Светлина, Мария Йовчева, Таня Попова и Лора Тасева. 1999. Българското средновековно културно наследство в сбирката на Алексей Хлудов в Държавния исторически музей в Москва. Каталог. София: Кирило-Методиевски науч. Център; Иван Вазов, стр. 69-71; Радојичић, Ђорђе. Сп. 1959. „Савременици Кралевића Марка и њихови записи“. Зборник Матице српске за књижевност и језик, књ. 6 и 7, за 1958-1959. Нови Сад: Матица српска, стр. 36-41; Радојичић, Ђорђе. Сп. 1966. „Белешки на „грешниот“ Равул од времето на крал Волкашин (1365-1371)“. Гласник ИНИ, бр. 1, стр. 165-170; Поп-Атанасов, Ѓорги, Велев, Илија и Јакимовска-Тошиќ, Маја . 2004. Творци на македонската литература (IX-XVIII век). Скопје: ИМЛ, стр. 160-166.

Живот и дело

Опус

Библиографија

Контакт

Поважни линкови

МОНАХ РАВУЛ

Живот и дело

Опус

Библиографија

Контакт

Поважни линкови